30 Ekim 2020 İzmir-Sisam Depremi Sonrası Artçı Deprem Gözlemleri
Mehmet Ergin1, Adil Tarancıoğlu, Ahmet Ökeler, Ekrem Zor, Mustafa Cengiz Tapırdamaz, Cem Açıkgöz, Aylin Karaaslan, Ahmet Yörük
(1)TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (MAM) Yer ve Deniz Bilimleri Enstitüsü
İzmir ili Seferihisar ilçesi açıklarında, Sisam Adası’nın kuzeyinde 30 Ekim 2020 tarihinde yerel saat ile 14:51:24’te büyük bir deprem meydana gelmiştir. TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (MAM), Yer ve Deniz Bilimleri Enstitüsü tarafından moment büyüklüğü Mw = 7.0 olarak belirlenen depremin meydana geldiği alanda tarihsel ve aletsel dönemde pek çok yıkıcı deprem etkinliği rapor edilmiştir. TÜBİTAK-MAM Yer ve Deniz Bilimleri Enstitüsü, artçı sarsıntıları izlemek amacıyla ana şoktan 18 saat sonra deprem bölgesine ulaşmış ve 8 adet 3 bileşenli zayıf yer hareketi kayıtçı sisteminden oluşan geçici bir yerel sismik ağ kurmuştur. Depremin üzerinden 45 gün geçmesine rağmen kurulan ağ halihazırda işletilmeye devam etmekte ve kaydedilen yer hareketleri 7/24 enstitümüze canlı olarak aktarılarak artçı depremlerin gelişimi izlenmeye devam etmektedir. Depremlerin merkez üslerinin ve kaynak mekanizmalarının yüksek hassasiyet ve güvenilirlikle belirlenebilmesi için kurulan yerel ağın geometrisi optimum azimut dağılımına imkan verecek şekilde seçilmiş ve ayrıca mevcut bölgesel ağların (KOERİ, AFAD, NOA, GEOFON) verilerinden de yararlanılmıştır. Bugün itibarı ile verilerin sadece ilk 2 haftalık kısmı değerlendirilmiş olup büyüklükleri 0.2 < ML < 5.3 arasında değişen yaklaşık 3500 civarında depreme ait 80000’den fazla kayıt analiz edilmiştir. Yüksek doğruluğa sahip deprem dağılımları ve kaynak mekanizmaları kullanılarak bölgede yer alan kırık sistemlerinin yapısı anlaşılmaya çalışılmıştır. Ana şokun meydana geldiği alanda, yaklaşık Doğu-Batı uzanımlı ve kuzeye dalımlı olan Kaystrios Fayı bulunmaktadır. Elde edilen moment tensör çözümü ve depremin merkez üssü, ana şokun bu fay üzerinde meydana geldiğini işaret etmektedir. İlk değerlendirmelere göre, artçı şok etkinliğinin en yoğun gözlendiği deprem kümesi ana şokun da meydana geldiği alanda, Sisam adası açıklarında yer almaktadır. Bu alanda meydana gelen depremlerin derinlikleri 5 ila 20 km arasında değişirken, kaynak mekanizmaları ise genel olarak ana şokun mekanizması ile uyumlu olacak şekilde D-B yönelimli normal faylanmayı işaret etmektedir. Bu ana deprem kümelesinin dışında 3 tanesi batısında ve bir tanesi de güney doğuda, Dilek yarımadası ile Sisam Adası arasında kalan alanda, olmak üzere yoğun depremsellik gösteren 4 farklı kümelenme daha tespit edilmiştir. Konumu itibarı ile özellikle Kuşadası ve çevresi için önem teşkil eden en batıdaki kümelenme içerisindeki kaynak mekanizması çözülebilen depremler yaklaşık KD-GB uzanımlı doğrultu atımlı faylanma karakterleri ile dikkat çekmektedir. Elde edilen tüm ilksel bulgular bölgenin tektonik unsurları ile ilişkilendirilerek sunulacaktır.